D vitamininin önemi iyi biliniyor. İlk olarak 1930’larda, doktorlar D vitamini eksikliği ve raşitizm adı verilen kemik hastalığı arasındaki bağlantıyı keşfetmişti. Raşitizm kemiklerin yumuşamasına neden oluyor. Kişi yeterli kalsiyum alsa da kandaki kalsiyum ve fosfat seviyesini kontrol eden D vitamini yeterince alınmıyorsa kemiklerin deminerilizasyonu gerçekleşebilir. Raşitizmin semptomları bacakların bükülmesi, kemik ağrısı, bileklerin genişlemesi ve kemik kırılmaları olarak sıralanabilir.
Raşitizm 1. Dünya ülkelerinde çok ender görüldüğü için D vitamini eksikliğinin geçmişte kalmış bir şey olduğunu düşünebilirsiniz. Ama yeni araştırmalar D vitami eksikliğinin başka belirtilerini gün ışığına çıkarıyor. Aslında pek çok hastalığın kökeni D vitamini eksikliğinde olabilir.
D vitamini nedir?
Mayo Clinic’e göre D vitamini aslında aynı vitaminin diyetten alınan D2 ve cildimiz güneş ışığına maruz kaldığında üretilen D3’ü de kapsayan birden fazla formunu ifade ediyor. D vitamininin vücut içindeki temel görevi kandaki kalsiyum ve fosfor seviyesini düzenlemek.
Güneş vitamini
D vitaminini beslenme yoluyla almak biraz zor. En çok ton balığı, uskumru veya somon gibi yağlı balıklarda bulunuyor. Bazı mantarlar da D vitamini açısından zengin ve mantar ultraviyole ışınlara maruz kalınca daha da artıyor.
Cildimiz güneşe maruz kaldığında D vitamini üretse de, bu genellikle yeterli değil. İnsanlar yüz binlerce yıl boyunca çıplak dolaştı ve günün büyük bir kısmını dışarıda geçirdi. Ama günümüzde böyle yaşamıyoruz. Ayrıca mevsim, güneşin açısı, bulut ve güneş kremi kullanımı D vitamini yapımını büyük oranda etkileyebilir.
O yüzden her gün mutlaka 2000 IU D vitamini takviyesi kullanmanızı tavsiye ediyorum.
D vitamini eksikliğinin 9 belirtisi
D vitamini eksikliği yaşayan bazı kişiler ilk başta hiçbir belirti göstermeyebilir. Belirtiyle karşılaşanlar ise sık uyku bölünmesi, kas krampları, genel bitkinlik, eklem ağrısı, kas ağrısı ya da zayıflığı, konsantre olamama veya baş ağrıları gibi sorunlarla karşılaşabilir. Bunların dışında işte D vitamini eksikliğiyle bağlantılı 9 belirti:
Astım: Araştırmalar günlük 1200 IU D vitamini takviyesinin astım krizlerinin sıklığını ve şiddetini azalttığını gösteriyor.
Depresyon: D vitamini eksikliği depresyon ve diğer psikiyatrik hastalıklarla bağlantılı. Hamileyken bile yeterli D vitamini alan kadınların çocukları hayatlarının geri kalan kısmında daha az zihinsel hastalık yaşıyor.
Kalp Hastalığı: Moleküler Beslenme & Gıda Araştırması’nda yayınlanan bir makaleye göre D vitamini eksikliği yaşayan kişilerde kalp hastalığına çok daha sık rastlanıyor. Kalbi zayıf olan bazı çocuklar, D vitamini tedavisine çok iyi cevap veriyor.
Yüksek Tansiyon: Yüksek tansiyon kalsiyum, magnezyum, potasyum ve D vitamini eksikliğiyle bağlantılı.
Romatoid Artrit: RA enflemasyona, şiddetli acı ve eklem hasarına neden olan kötü bir hastalık. Araştırmalar D vitamininin RA’yla bağlantılı acıyı ve eklem ağrısını azaltabildiğini gösteriyor.
Multipl Skleroz: Araştırmalara göre coğrafya MS hastalığının oluşmasında etkili. Ekvatordan uzaklaştıkça hastalığa yakalanma riski artıyor. Bunun da güneş ışınlarından alınan D vitaminiyle alakası var.
Kanser: Göğüs kanseri, prostat kanseri ve kolon kanseri de dahil bazı kanser çeşitlerinin D vitamini eksikliğiyle bağlantısı var. Bu bağlantı o kadar güçlü ki Mayo Clinic hem kanseri engellemek için hem de tedavisi için ayrı ayrı D vitamini dozları öneriyor.
Diş eti Hastalığı: Diş eti enflamasyonu ağrıya, kanamaya ve diş kaybına neden olabilir. D vitamini ise buna neden olan bakterilerin sayısını azaltan maddelerin yapımında yardımcı oluyor.
Diyabet: Bir makaleye göre D vitamini eksikliğinin belirtilerinden biri kötü kan şekeri düzenlenmesi. Bu da diyabet (şeker hastalığı) riskini arttırıyor.
