Tereyağı Sağlıklı Mı?

Bu yazı Doç. Dr. Celal İsmail Bilgiç tarafından tıbbi olarak incelenmiş ve bilimsel geçerliliği onaylanmıştır.

Tereyağı, ortalama bir yemeği, bir ziyafete dönüştürebilir. Ama son birkaç on yılda, kalp hastalıklarından şişmanlığa kadar her şeye neden olduğu suçlamasıyla karşı karşıya kaldı.

Fakat son yıllarda yapılan araştırmalar bunların doğru olmadığını ve tereyağın aslında sağlıklı bir gıda olduğunu gösteriyor.

İşte tereyağın neden sağlıklı olduğunu gösteren 7 sebep

1) Tereyağı, yağda çözünen vitaminler açısından zengin

Tereyağında, yağda çözünen bir sürü vitamin var. Bunlar A, E ve K2 vitaminlerini kapsıyor. Aslında eğer sağlıklı besleniyorsanız zaten yeterince A ve E vitamini alıyorsunuz demektir. Ama modern diyette çok zor alınan ve pek çok insanın bilmediği K2 vitamininden bahsetmek istiyorum.

K2 vitamininin sağlık üzerinde önemli etkileri var. Kalsiyum metabolizmasıyla bağlantılı ve eksikliği kanser, kemik erimesi ve kalp hastalıkları gibi ciddi hastalıklarla ilişkili.

Özellikle de otla beslenen hayvanların sütünden elde edilen tereyağı K2 vitamini açısından çok zengin.

2) Tereyağı bir sürü sağlıklı doymuş yağ içerir

Doymuş yağlara karşı başlatılan savaş “yanlış bilime” dayanıyordu. Aslında doymuş yağların sağlığa zararlı olduğu hiçbir zaman ispatlanamadı. Son araştırmalar kalp hastalığı ve doymuş yağlar arasında hiçbir bağlantı olmadığını gösteriyor.

Doymuş yağlar HDL’yi (iyi kolesterol) yükseltiyor ve LDL’yi (kötü kolesterol) küçük ve yoğun halden zararsız olduğu büyük hale getiriyor.

Ek olarak, tereyağı kayda değer oranda kısa ve orta zincirli yağlar içeriyor. Bu tür yağlar diğer yağlardan farklı bir şekilde metabolize ediliyor ve yağ yakımını hızlandırırken, tok kalmanızı sağlıyorlar.

3) Tereyağı, margarinle kıyaslandığında kalp krizi riskini azaltıyor

Bir zamanlar tereyağın, margarinle değiştirilmesi gerektiği ve margarinin daha sağlıklı olduğu söyleniyordu. Ve insanlar doğal ve sağlıklı bir gıda olan tereyağını, her türlü hastalığa neden olan ve tamamen toksik olan trans yağ asitlerini yüksek miktarda içeren margarinlerle değiştirdi. Aslında bu çok büyük bir hataydı.

Framingham kalp araştırmasında tereyağı ve margarinin kalp hastalığına etkisini incelediler:

Görüldüğü gibi margarin kalp hastalığı riskini önemli oranda arttırırken, tereyağı böyle bir şeye neden olmuyor. Tam aksine tereyağı yedikçe kalp krizi riski azalıyor ve margarin yedikçe artıyor.

Bir başka çalışmade ise yağlı süt ürünlerini tüketmenin kalp hastalığı riskini %69 azalttığı görüldü. Bunun da nedeni büyük ihtimal süt ürünleri tüketince K2 vitamininin daha çok alınması.

4) Tereyağı sağlıklı bir yağ asidi olan butyrate kaynağı

4-karbon yağ asidi butyrate kolonda bir bakteri tarafından, bakteri diyet lifiyle buluşunca oluşturulur. Diyet lifinin sağlığa faydalı olmasının nedenlerinden biri de bu.

Ama butyrate tereyağında da bulunur. Aslına bakarsanız tereyağının %3-4’ü butyrate’den oluşur.

Hayvanlarda, butyrate kötü bir diyet sırasında alındığında iştahı azaltarak ve enerji harcamasını arttırarak kilo alımını engellliyor. Aynı zamanda hücrenin enerji reaktörü olan mitokondriyanın fonksiyonunu güçlendirip, açlık sırasında insulini ve trigliseritleri azaltıyor.

İnsanlarda ise anti-enflamasyon özelliği bulunuyor ve sindirim sistemine güçlü bir koruyucu etkisi var.

5) Tereyağı, CLA (birleşik linoleik asit) açısından zengin

Tereyağı, özellikle de otla beslenen hayvanların sütünden elde edilen tereyağı, CLA adı verilen bir yağ asidinin çok iyi bir kaynağı. Bu yağın metabolizma üzerinde önemli etkileri var ve aslında kilo vermek için besin desteği olarak satılıyor.

CLA’nın kanseri engelleyici özellikleri olduğu gibi insanlarda vücut yağ oranını da azaltıyor. Ama bazı araştırmalar CLA’nın kilo üzerinde bir etkisi olmadığını söylüyor.

6) Tereyağı, daha düşük şişmanlık riskiyle bağlantılı

Bazı beslenme uzmanları az yağlı süt ürünlerini tercih etmemizi ve böylece “kötü” olan yağlar ve kaloriler olmadan gerekli kalsiyumu alabileceğimizi söyler. Ama ne var ki, yüksek kalorili olmalarına rağmen, yağlı süt ürünlerini yemenin şişmanlıkla bir bağlantısı yok.

Aslında, 2012’de yayınlanan bir inceleme yağlı süt ürünleri tüketiminin şişmanlık, kalp hastalıkları ve metabolik bozukluklar üzerindeki etkisini araştırdı.

Ve sonuç olarak yağlı süt ürünlerinin metabolik bozukluk riskini arttırmadığı ve önemli oranda düşük şişmanlık riskiyle bağlantılı olduğunu buldu.

7) Tereyağı çok lezzetli

Bu maddede yorum yapmama gerek yok sanırım 🙂